piątek, 27 stycznia 2012

"Bohun" Jacek Komuda



Wydawnictwo: fabryka słów
Liczba stron: 399 (razem z objaśnieniami około 100 stron)
Rok wydania: 2011
Ocena: 6/10
Cena sugerowana: 35,90zł


Wszyscy uczyliśmy się na historii o powstaniu Chmielnickiego i pochodnych jemu wydarzeniach. Pewnie wszyscy słyszeliśmy też o kozakach zaporoskich. Pan Komuda to tylko dla nas opisał, ubrał w garnitur przeznaczenia, delikatnej magii i fabuły. Jestem wielbicielką tego tematu i mroczna krwawa historia o losach Polski i kozaków bardzo mnie zainteresowała.

Jesteśmy wrzuceni na początku historii w dość dziwne miejsce patrząc na tytuł - zaczynamy od śmierci pułkownika Bohuna. Iwan Bohun, straszliwy wódz kozacki, przedśmiertnie wzywa Tarasa, któremu chciał ofiarować swój testament. Tarasa nie ma, bo jak mówią jego ludzie "wszak wasza mość go wypędził...".

Od czasu straszliwej bitwy z wojskiem polskim Tarasa, kozaczka z Zaporoża, nachodzą widzenia. Przed oczami wciąż stoi mu obraz martwych porozrzucanych ciał. Zarzynany przez jego pobratymców ksiądz zauważywszy dar kozaka, mówi Tarasowi, że to on ma zaprowadzić pokój na Ukrainie - inaczej kraj przepadnie. Wręcza Tarasowi magiczną bandurę, której dźwięk odwodzi wrogów od bitwy i złości.

Pierwsze co rzuca się w oczy to charakterystyczny język zarówno kozaków jak i polskiej szlachty. W książce przewija się też mnóstwo nazw broni, strojów i innych przedmiotów związanych z tamtym okresem. To narzuca śmiałe skojarzenia z Sienkiewiczem, który przecież jest ostoją tego tematu w polskiej literaturze. Jego śladem, Komuda poza charakterystycznym nazewnictwem i językiem, który w jego wydaniu jest dużo bardziej dosadny, tak jak poprzednik śmiało uwypukla wady i zalety polskiej szlachty oraz kozactwa, wystawiając ich na nasze pośmiewisko. Wesołe sceny przekomarzania się kozackiej braci i szlacheckiego pijaństwa przeplatają się z dużo cięższymi, do bólu obrazowymi scenami mordu i okrucieństwa. Przyznam, że Komuda nie jest dla delikatnych. Jesteśmy świadkami nabijania na pal, plucia krwią i rzężenia umierającego - malowniczych opisów nie brakuje. To jakby Sienkiewicz, cięższy w słownictwie, krótszy i łatwiejszy do przełknięcia dla opornych.

Śmiem jednak podważyć słuszność tytułu. Sięgając po tę pozycję liczyłam na mroczny wątek związany bezpośrednio ze sławnym Bohunem. Tym czasem nacisk jest bardziej położony na historię, na polityczną intrygę i tak naprawdę równie dobrze książka mogłaby być zatytułowana "Dantez" albo "Marek Sobieski". Trochę szkoda, patrząc na położenie książki w dziale fantastyki i fascynującą postać Bohuna. Zakończenie również pozostawia spory niedosyt. Pewnym zadośćuczynieniem jest spore miejsce zarezerwowane dla objaśnień wszystkich terminów i historycznego nakreślenia całej sytuacji, dzięki któremu wiemy co było prawdą, a co tylko dywagacjami rozmarzonego historyka.

Ostateczna ocena jest niewysoka. Winą tego jest zakończenie, odbieganie od tematu Bohuna do wątku pobocznego i ogólne wrażenie jakie pozostawia książka. Mimo świetnego języka i wyjątkowych postaci z krwi i kości, ma się wrażenie jakby książka była niedokończona i zdecydowanie za krótka. Szkoda, bo temat daje wielkie pole do popisu. Być może ten popis miał miejsce w innych częściach serii dotyczącej braci kozaków, ponieważ to nie jedyne wydanie spod pióra pana Komudy dotyczące polsko-zaporoskich zmagań. Polecam głównie sympatykom tematyki i historii.

6 komentarzy:

  1. Sam pomysł rewelacyjny, taka alternatywna historia Polski. Jednak jeśli to ma być Sienkiewicz dla opornych - czytaj leniwych, niekumatych, itd. to ja dziękuję. Literatura nie zawsze powinna dostosowywać się do poziomu ogółu, tylko czasem podnosić poprzeczkę.
    Pozdrawiam serdecznie!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Cóż, myślę że po prostu Komuda ma inny styl pisania i sądzę, że ten jego jest bardziej zjadliwy, co nie znaczy, że jest to niski poziom ;) W dalszym ciągu trzeba być kumatym, by przebrnąć przez Komudę, lecz jest to łatwiejsze niż przy tomiszczach mistrza Sienkiewicza, tak sądzę ;)

      Usuń
    2. No to w takim razie pozostaje mi przekonać się na własnej skórze o wartości prozy pana Komudy:)
      Pozdrawiam!

      Usuń
  2. Również przyłączam się do polecających, książki Komudy gdyby nie wyraźnie eksponowana wulgarność i brutalność, moim zdaniem byłyby na czele tytułów, którym należy się miejsce wśród lektur szkolnych. Świetne zarysowanie epok, świetny klimat i postaci, świetny pisarz :)

    Pozdrawiam,
    Sławek

    OdpowiedzUsuń
  3. Nie czytałam Komudy nigdy, ale bardzo chętnie wreszcie sięgnę. Historia wygląda świetnie, chociaż nie chciałabym, aby zakonczenie zadecydowało o moim negatywnym spojrzeniu, więc może zacznę od czegoś innego :)

    OdpowiedzUsuń
  4. Całkiem nieźle się zapowiada, nawet jak na taką ocenę ;-)
    Najpierw ogarnę to co nazbierało mi się teraz, a później kto wie? W końcu to książka wybiera czytelnika, a nie odwrotnie :D

    OdpowiedzUsuń